Cantares gallegos/Non che digo nada

En Galifontes, o Wikisource en galego.


Cantares gallegos       Rosalía de Castro       1863
 




19.


     Non che digo nada...
            Pero vaya!

                     l.

      Pasan n' aquesta vida
 Cousiñas tan estrañas,
 Tan raros feitos vense
 Neste mundo de trampa,
 Tantos milagres vellos
 Tan novas insinanzas,
 E tan reboltos alIos
 Con nome d' ensaladas,
 Que non che digo nada...
            Pero vaya!

      Meniña, ven vestida,
 Meniña, ven calzada,
 Que ten roupa de cote,
 Que ten roupa de garda,
 Meniña que ben folga,
 Meniña qu' anda maja,
 Y é probe, malpecado,
 Com' un-ha triste araña.
 Non che digo nada...
      Pero vaya!

      Véxote aló antr' os millos,
 Véxote aló nas brañas,
 Xa no pinar espeso,
 Xa na beiriña mansa
 Do rio que correndo
 Vay antr' as verdes canas,
 E xuras qu' estás soya,
 Que naide t' acompaña...
 Non che digo nada...
      Pero vaya!

      Casada casadiña,
 Que gustas ser falada,
 Que bailas c' as solteiras
 Nás festas e ruadas
 Que tes ná boca á risa
 E que c' os ollos falas,
 E que á ó falar con eles
 Parece que che saltan,
 Non che digo nada...
      Pero vaya!

      Cando mirar te miro
 Tan limpa e tan peinada,
 Loitar c' os rapaciños,
 Hastra qu' enti se fartan,
 E ves dimpois xurando,
 Qu' eres muller sin chata,
 E dís qu' ás mais non teñen
 Contigo comparanza,
 Non che digo nada...
      Pero vaya!

      E ti, roxa roxiña,
 Modesta e recatada,
 Çue falas tan mainiño,
 Que tan mainiño andas,
 Qu' os pes d' os homes miras
 Para non verlle á cara,
 E fás que non entendes
 Cando d' amor che falan.
 Non che digo nada...
      Pero vaya.

      Vas pó la mañanciña
 A misa c' as beatas
 Dempois... (por qué, ti ó sabes)
 De xunta d' elas largas;
 E si ná corredoira
 Xunto da verde parra,
 Non sey con que xentiña
 Páraste ou non te paras,
 Non che digo nada...
      Pero vaya!

      E ti rapas garrido
 De tan melosas falas,
 Tan majo de monteira,
 Tan rico de polainas,
 Tan fino de calzado
 Como de mans fidalgas,
 Cando me dís que gustas
 De traballar na braña,
 Non che digo nada...
      Pero vaya!

      Ti falarás d' amores
 Cousiñas ben faladas,
 Ti loitarás c' as nenas
 Como ningun loitara;
 Ti beberás do mosto
 Hastra quedar sin fala,
 Pero, cós teus sudores
 Mollar á terra ingrata,
 Non che digo nada...
      Pero vaya!

      Mais tantas causas vexo
 Que me parecen trampa,
 Tanto sol entre nubes,
 E tan revoltas auguas
 Qu' asemellarse intentan,
 A un-ha fontiña crara,
 Que por non perder tempo
 Donde non quito racha,
 Non che digo nada...
      Pero vaya!


                     II.

      Pasan n' aquesta vida
 Cousiñas tan estrañas,
 Tan raros feitos vense
 Neste mundo de trampa,
 Tantos milagres vellos,
 Tan novas insinanzas,
 E tan revoltos allos
 Con nome d' ensaladas
 Que non che digo nada...
      Pero vaya!

      E qu' algo deprendera
 Triste de min coidaba,
 E qu' á esperencia neta
 Ninguen m' iba en puxanza
 Por ter na frent' enrugas,
 E ter caniñas brancas,
 Cando hay hoxe uns mociños
 Mesmo dende que maman
 Que non che digo nada...
      Pero vaya!

      Xa non che val Farruco,
 Que vivas en compaña
 Dos anos pensadores
 Nin da esperencia calva,
 Nin qu' ollo alerta vivas
 Com' á cordura manda
 Que donde menos penses
 Tamaña lebre salta
 Que non che digo nada...
      Pero vaya!

      Xa sendo noit' oscura,
 Dinche qu' é noite crara,
 Xa estand' ó mar sereno
 Che din que fay borrasca,
 E tanto te confunden
 E tanto te acobardan
 Qu' anque falar quixeras
 Tal coma Dios che manda
 Non che digo nada...
      Pero vaya!

      Si eres francés meu bello,
 Si eres da lonxe Australia,
 Si aló do sol baixaches
 Ou dás estrelas palidas,
 Con séria gravedade
 Quisais che perguntaran
 E tí pasmado todo,
 Calado mormuraras:
 Non che digo nada...
      Pero vaya!

      Por eso meu belliño
 Si d' estudiar non tratas
 A cencia d' estos tempos,
 Qu' é com' el augua crara,
 Anque c' á parromeira
 Tamen ten comparanza,
 Que nesto á cencia estriba,
 Y en tér distintas caras,
 Non che digo nada...
      Pero vaya!

      Sin entender un ele
 Verás que ben s' amañan
 Honrados e sin honra,
 Rameiras e beatas
 Verás como s' axuntan,
 Verás como se tratan,
 Mentras que ti marmuras
 C' á lengua d' un-ha coarta
 Non che digo nada...
      Pero vaya!

      Verás cór de sireixa
 Quen foy cór d' esmeralda,
 Y aqueles tan azues
 Que sangre azul manaban,
 Manar sangre bermella
 Pó la moderna usanza,
 Y esto con tal chistura
 E con fachenda tanta,
 Que non che digo nada...
      Pero vaya!

      Verás que revolturas,
 Que ricas contradanzas,
 Que gaitas con salterio,
 Que pífanos con arpas,
 Que dengues encarnados
 Con mantilliñas brancas
 Chapurra que chapurra
 En confusion tan varea
 Que non che digo nada...
      Pero vaya!

      Ti pensarás qu' aquesto
 É tod' un-ha antroidada,
 Qu' aqui un levita sobra
 Y un-ha chaqueta falta;
 Qu' alí se comen lebres
 En vez de calabazas,
 E tocan frautas donde
 Deben tocar campanas...
 Mais non che digo nada...
      Pero vaya!

      Deprende meu velliño
 A cencia ben amada,
 Que saibamente insina
 Tan rica misturanza,
 Si queres ser sabido
 En cousas tan estrañas,
 Pois antre tantas nobas
 As costumiñas rancias...
 Non che digo nada...
      Pero vaya!



<<<< >>>>