Historia y descripción de la ciudad de La Coruña: Diferenzas entre revisións

Explorar o historial de forma interactiva

← Edición máis vella Edición máis nova →

Contido eliminado Contido engadido

VisualTexto wiki

En liña

Revisión como estaba o 17 de abril de 2012 ás 16:07

HISTORIA

E

DESCRICIÓN DA CIDADE DA CORUÑA

POR

DON ENRIQUE DE VEDIA Y GOOSSENS.

A Coruña é aquela, e a alta torre

do encantado e coidadoso espello,

que ao Brigantino Porto dá e socorre

con tempranos avisos e consello.....

BALBUENA.—EL BERNARDO. LIB. XVI. OCT. 126.

CORUÑA.

Imprenta e librería de D. Domingo Puga.

1845.

ADVERTENCIA.

Este libro é máis ben fruto dun conxunto de circunstancias casuais, que dun plan meditado.

Dous anos fai que un distinguido literato recoñeceu detidamente, e sen mais obxecto que o seu ardente amor ao estudo, os privilexios desta cidade, clasificándoos, póndoos en órden cronolóxico, formando un índice e o extracto do seu contido, e copiando íntegros os que lle pareceron mais notables e curiosos. Fuí en parte, testemuña deste traballo, e dotado, non das mesmas luces, pero si de igual aficion á as nosas cousas antigas, pensei en aproveitar unha época de lecer, á que me ví involuntariamente condenado, e atrevinme á ir adiantando a mesma materia, adquirindo cantas noticías podia sobre sucesos desta cidade, e recollendo datos relativos á ela, de maneira que insensiblemente atopeime cun cúmulo de papeis, que coordinado debidamente, podia formar unha narracion clara, sinxela e fiel das vicisitudes deste pobo. Faltaba con todo, a hilacion dos sucesos, e para isto, era preciso recoñecer o arquivo do corpo municipal, no que debian acharse os materiais que fosen necesarios. E debo dicir, que á a mais lixeira insinuacion, merecín á aquela corporacion ilustrada, a fineza de franquearmele para a súa exámen. Con isto, o que nun principio habia sído mero entretemento, converteuse nun verdadeiro traballo, pero cando lle ví algo adiantado, tiven por covardía e flojedad o abandonarlle, e reunindo as miñas escasas forzas, resolvín darlle cima, e ofrecerlle ao público.

Sen querer facer alarde da miña tarefa, podo dicir que me custou non poucas dilixencias, xestións, e traballo material: e isto comprenderano con facilidade as persoas medianamente versadas na nosa historia; houbo sempre tan pouco esmero na consevacion de documentos e papeis antigos, que non é cousa moi chaira e hacedera tecer o bosquejo histórico dunha poblacion, da cal, non se eu que ninguén ata agora, trate especialmente. A xeneral de Galicia, que puidese haberme ilustrado, serviume de moi pouco, porque pode dicirse que non existe. Os Anais de Horta comprenden só a parte mais antiga; ocupóse moito na loita co Imperio Romano, e despues do nacemento do Salvador, en asuntos eclesiásticos, na aparicion do corpo do Apóstolo e nos Santos que Galicia deu á a Igrexa, pero apenas tratou da Coruña, referindo só a vinda de Xullo Cesar á o seu porto. Tampouco puiden utilizarme das "Armas e Triunfos" de Gándara, compilacion puramente genealógica reducida á esplicar a sucesion de familias, pero non as vicisitudes do pais. foi fatalidade, que perezan moitos escritos relativos á el e de autores distinguidos. Segun D. Nicolás Antonio na súa Biblioteca, ilustraron a historia de Galicia nada menos que seis escritores que foron Afonso de Nova, Atanasio de Lobera, Gregorio de Lobarinhas, Juan Salgado de Araujo, Felipe da Gándara e Rodrigo de Peñuela. A fins do século XVII a escribia o P. Juan Alvarez Sotelo, en

@@ Liña 43: / Liña 43: @@
 ''Este libro é máis ben fruto dun conxunto de circunstancias casuais, que dun plan meditado.''
-''Dos años hace que un distinguido literato reconoció detenidamente, y sin mas objeto que su ardiente amor al estudio, los privilegios de esta ciudad, clasificándolos, poniéndolos en órden cronológico, formando un índice y el extracto de su contenido, y copiando íntegros los que le parecieron mas notables y curiosos. Fuí en parte, testigo de este trabajo, y dotado, no de las mismas luces, pero sí de igual aficion á nuestras cosas antiguas, pensé en aprovechar una época de ocio, á que me ví involuntariamente condenado, y me atreví á ir adelantando la misma materia, adquiriendo cuantas noticías podia sobre sucesos de esta ciudad, y recogiendo datos relativos á ella, de manera que insensiblemente me encontré con un cúmulo de papeles, que coordinado debidamente, podia formar una narracion clara, sencilla y fiel de las vicisitudes de este pueblo. Faltaba sin embargo, la hilacion de los sucesos, y para esto, era preciso reconocer el archivo del cuerpo municipal, en el que debian hallarse los materiales que fuesen necesarios. Y debo decir, que á la mas ligera insinuacion, merecí á aquella corporacion ilustrada, la fineza de franquearmele para su exámen. Con esto, lo que en un principio habia sído mero entretenimiento, se convirtió en un verdadero trabajo, pero cuando le ví algo adelantado, tuve por cobardía y flojedad el abandonarle, y reuniendo mis escasas fuerzas, resolví darle cima, y ofrecerle al público.''
+''Dous anos fai que un distinguido literato recoñeceu detidamente, e sen mais obxecto que o seu ardente amor ao estudo, os privilexios desta cidade, clasificándoos, póndoos en órden cronolóxico, formando un índice e o extracto do seu contido, e copiando íntegros os que lle pareceron mais notables e curiosos. Fuí en parte, testemuña deste traballo, e dotado, non das mesmas luces, pero si de igual aficion á as nosas cousas antigas, pensei en aproveitar unha época de lecer, á que me ví involuntariamente condenado, e atrevinme á ir adiantando a mesma materia, adquirindo cantas noticías podia sobre sucesos desta cidade, e recollendo datos relativos á ela, de maneira que insensiblemente atopeime cun cúmulo de papeis, que coordinado debidamente, podia formar unha narracion clara, sinxela e fiel das vicisitudes deste pobo. Faltaba con todo, a hilacion dos sucesos, e para isto, era preciso recoñecer o arquivo do corpo municipal, no que debian acharse os materiais que fosen necesarios. E debo dicir, que á a mais lixeira insinuacion, merecín á aquela corporacion ilustrada, a fineza de franquearmele para a súa exámen. Con isto, o que nun principio habia sído mero entretemento, converteuse nun verdadeiro traballo, pero cando lle ví algo adiantado, tiven por covardía e flojedad o abandonarlle, e reunindo as miñas escasas forzas, resolvín darlle cima, e ofrecerlle ao público.''
-''Sin querer hacer alarde de mi tarea, puedo decir que me ha costado no pocas diligencias, gestiones, y trabajo material: y esto lo comprenderán con facilidad las personas medianamente versadas en nuestra historia; ha habido siempre tan poco esmero en la consevacion de documentos y papeles antiguos, que no es cosa muy llana y hacedera tejer el bosquejo histórico de una poblacion, de la cual, no sé yo que nadie hasta ahora, haya tratado especialmente. La general de Galicia, que pudiera haberme ilustrado, me ha servido de muy poco, porque puede decirse que no existe. Los Anales de Huerta comprenden solo la parte mas antigua; ocupóse mucho en la lucha con el Imperio Romano, y despues del nacimiento del Salvador, en asuntos eclesiásticos, en la aparicion del cuerpo del Apóstol y en los Santos que Galicia ha dado á la Iglesia, pero apenas trató de la Coruña, refiriendo solo la venida de Julio Cesar á su puerto. Tampoco pude utilizarme de las "Armas y Triunfos" de Gándara, compilacion puramente genealógica reducida á esplicar la sucesion de familias, pero no las vicisitudes del pais. Ha sido fatalidad, que hayan perecido muchos escritos relativos á él y de autores distinguidos. Segun D. Nicolás Antonio en su Biblioteca, ilustraron la historia de Galicia nada menos que seis escritores que fueron Alfonso de Nova, Atanasio de Lobera, Gregorio de Lobarinhas, Juan Salgado de Araujo, Felipe de la Gándara y Rodrigo de Peñuela. A fines del siglo XVII la escribia el P. Juan Alvarez Sotelo, en
+''Sen querer facer alarde da miña tarefa, podo dicir que me custou non poucas dilixencias, xestións, e traballo material: e isto comprenderano con facilidade as persoas medianamente versadas na nosa historia; houbo sempre tan pouco esmero na consevacion de documentos e papeis antigos, que non é cousa moi chaira e hacedera tecer o bosquejo histórico dunha poblacion, da cal, non se eu que ninguén ata agora, trate especialmente. A xeneral de Galicia, que puidese haberme ilustrado, serviume de moi pouco, porque pode dicirse que non existe. Os Anais de Horta comprenden só a parte mais antiga; ocupóse moito na loita co Imperio Romano, e despues do nacemento do Salvador, en asuntos eclesiásticos, na aparicion do corpo do Apóstolo e nos Santos que Galicia deu á a Igrexa, pero apenas tratou da Coruña, referindo só a vinda de Xullo Cesar á o seu porto. Tampouco puiden utilizarme das "Armas e Triunfos" de Gándara, compilacion puramente genealógica reducida á esplicar a sucesion de familias, pero non as vicisitudes do pais. foi fatalidade, que perezan moitos escritos relativos á el e de autores distinguidos. Segun D. Nicolás Antonio na súa Biblioteca, ilustraron a historia de Galicia nada menos que seis escritores que foron Afonso de Nova, Atanasio de Lobera, Gregorio de Lobarinhas, Juan Salgado de Araujo, Felipe da Gándara e Rodrigo de Peñuela. A fins do século XVII a escribia o P. Juan Alvarez Sotelo, en